مدیریت پول فرآیندی است که از آن برای ثبت و اداره امور مالی یک فرد، خانوار یا سازمان استفاده می‌شود. برای مدیریت پول می‌توان از خدمات مشاوران مالی و یا سیستم عامل‌های مالی شخصی مانند برنامه‌های تلفن همراه که این روزها به طور فزاینده‌ای رواج یافته‌اند استفاده کرد. نکته مهمی که اهمیت مدیریت پول را نشان می‌دهد این است که مدیریت ضعیف پول می‌تواند منجر به ایجاد چرخه بدهی و فشار مالی برای اشخاص یا شرکت‌ها شود. در این مطلب از کارگزاری حافظ، به اهمیت مدیریت پول معاملات در بازار سهام برای نیفتادن در چاه و چرخه بدهی یا فشار مالی پرداخته شده است. با ما همراه باشید تا ضمن درک مدیریت پول در امور شخصی و شرکتی خود با مدیریت پول در بازارهای مالی هم آشنا شوید.

مدیریت پول چیست؟

مدیریت پول به فرآیندهای بودجه‌بندی، پس انداز، سرمایه‌گذاری، مدیریت هزینه‌ها یا نظارت بر میزان استفاده از سرمایه یک فرد یا گروه اشاره دارد. این اصطلاح همچنین برای مدیریت سرمایه‌گذاری هم استفاده می‌شود.

کاربرد اصلی مدیریت پول در بازارهای مالی است، درست زمانی که یک متخصص سرمایه‌گذاری تصمیم می‌گیرد برای مجموعه‌های عظیمی از وجوه مانند صندوق‌های سرمایه گذاری یا برنامه‌های بازنشستگی برنامه‌ریزی کند.

در بازار، برای مصرف‌کنندگان طیف گسترده‌ای از منابع و برنامه‌ها وجود دارد که به آنها امکان می‌دهد تقریبا همه جنبه‌های مالی شخصی خود را مدیریت کنند.

اما با افزایش ارزش خالص سرمایه سرمایه‌گذاران، بهتر است افرائ برای مدیریت حرفه‌ای پول خود به دنبال مشاوران مدیریت مالی یا مشاوران مدیرت سرمایه بروند. مشاوران مالی معمولا با خدمات بانکی خصوصی و کارگزاری‌ها در ارتباط هستند و از برنامه‌های جامع مدیریت پولی پشتیبانی می‌کنند که می‌تواند شامل برنامه‌ریزی برای کلیه روش‌های سرمایه‌گذاری باشد.

در امور مالی شرکت‌ها، مدیریت پول همان جمع‌آوری و استفاده از سرمایه شرکت است. بودجه‌بندی یک شرکت عمدتا تحت تاثیر استراتژی‌های تجاری آن است.

از طرف دیگر در بازارهای مالی و بازارهای سرمایه، مدیریت پول به مدیریت پرتفوی و مدیریت سرمایه‌گذاری اشاره دارد.

مدیریت پول در امور شخصی

مدیریت پول یک مفهوم گسترده است و به استراتژی‌ها و تکنیک‌های تعیین میزان استفاده از سرمایه فرد، شرکت یا موسسه اشاره دارد. در امور مالی شخصی، مدیریت پول شامل بودجه‌بندی، مشخص کردن هزینه‌ها و پس انداز (سرمایه گذاری) است.

مدیریت پول می‌تواند با برنامه‌ریزی مالی دوره‌ای یا منظم حالت پیشگیرانه به خود داشته باشد. همچنین می‌تواند بدون برنامه‌ریزی از قبل و صرفا در واکنش به وقایع خاص در نظر گرفته شده و اعمال شود.

در نتیجه باید گفت در تعیین مدیریت مالی در امور شخصی عواملی از جمله سن، سبک زندگی، ساختارهای خانوادگی و بسیاری از عوامل دیگر، برای تعیین استراتژی مدیریت پول موثر هستند. با این وجود اصول اساسی بودجه‌بندی را می‌توان به طور مشترک تقسیم کرد. به عنوان مثال، یک روش ساده برای بودجه‌ریزی شخصی، همان «قانون بودجه ۵۰-۲۰-۳۰» است.

قانون بودجه ۵۰-۲۰-۳۰ یعنی یک فرد ۵۰ درصد از درآمد خود را پس از کسر مالیات صرف هزینه‌های اساسی از جمله موارد ضروری شامل وام‌های مسکن یا اجاره خانه، حمل‌ونقل، مواد غذایی، آب و برق و غیره کند.

۳۰ درصد از درآمد نیز باید صرف مواردی شود که فرد می‌خواهد برای لذت بردن داشته باشد. این موارد می‌تواند شامل هزینه‌های مهمانی با دوستان، هزینه بلیط فیلم و تعطیلات باشد و ۲۰ درصد باقیمانده باید پس انداز شود یا برای اهداف مالی آینده سرمایه‌گذاری شود.

مدیریت پول با برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی به کاهش هزینه‌های اساسی که به استانداردهای زندگی یک فرد نمی‌افزاید، کمک می‌کند. این موارد همان مواردی هستند که برای استفاده بهتر در آینده می‌توان آنها را پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری کرد.

مدیریت پول همچنین خطر کمبود پول یا بی پولی را کاهش می‌دهد و به افراد کمک می‌کند تا در بلند مدت به اهداف مالی خود دست یابند.

مشاوران مالی در بانک‌های خصوصی، شرکت‌های بیمه و سایر موسسات مالی خدمات مدیریت پول شخصی را ارائه می‌دهند. افراد همچنین می‌توانند نیازهای مدیریت پول خود را از طریق برنامه‌های مالی شخصی پردازش کنند.

مدیریت پول در امور مالی شرکت‌ها

مدیریت مالی برای شرکت‌های بزرگ مانند مدیریت مالی شخصی، شامل برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی می‌شود. با این حال، روند بودجه‌بندی برای شرکت‌ها کاملا متفاوت است.

بودجه بندی یک شرکت عمدتا توسط استراتژی‌های تجاری و براساس صورت‌های مالی تاریخی شرکت در نظر گرفته می‌شود و با برآورد پیش‌بینی‌ها تنظیم می‌شود.

در مدیریت پول یک شرکت علاوه بر استفاده از سرمایه، میزان تامین مالی و نحوه تامین مالی شرکت نیز باید تعیین شود. مدیریت پول برای امور مالی شرکت‌ها پیچیده‌تر از افراد است. شرکت‌ها برای ارائه تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی مالی به تیم‌های حرفه‌ای نیاز دارند.

مدیریت پول در بازارهای مالی

در بازارهای مالی، مدیریت پول به مدیریت سرمایه گذاری یا مدیریت پرتفوی اشاره دارد. شركت‌های سرمايه گذاری شرکت‌هایی هستند همچون صندوق‌های سرمایه‌گذاری که مدیریت سرمایه افراد در بازارهای مالی را برعهده می‌گیرند.

مدیران سرمایه‌گذاری، سرمایه افراد و شرکت‌ها در بازارهای مالی را در کلاس‌های مختلف دارایی سرمایه‌گذاری می‌کنند تا بازدهی خوبی برای آنها کسب کنند. این دارایی‌ها شامل سهام، اوراق، املاک و مستغلات، کالاها و غیره است.

این شرکت‌ها همچنین شامل کارگزاری‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های ETF، شرکت‌های مشاوره سرمایه گذاری، شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات بازنشستگی، برنامه‌ریزی مالی و بسیاری دیگر از شرکت‌های مشاوره مالی است که خدمات مدیریت پول را ارائه می‌دهند.

برخی از شرکت‌های برتر مدیریت پول در ایران شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که برخی از آنها زیرمجموعه کارگزاری حافظ هستند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری حافظ شامل صندوق سهامی هدف حافظ، صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت بانک ایران زمین و سبدگردانی است.

استراتژی‌های مختلف سرمایه گذاری بسته به عوامل زیادی اعمال می‌شوند. این عوامل شامل فلسفه سرمایه‌گذاری، ترجیحات ریسک مشتری، اندازه صندوق و بسیاری موارد دیگر است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری و یا مشاوران مالی برای مدیریت سبد یا سبدگردانی معمولا ریسک اعتبار، ریسک نرخ بهره و ریسک سرمایه گذاری مجدد را در نظر می‌گیرند. سرمایه‌گذاری‌های جایگزین می‌توانند سبد سهام را متنوع کرده و ریسک سیستماتیک آن را کاهش دهند.

نمونه‌هایی از سرمایه‌گذاری‌های جایگزین شامل سهام، سرمایه‌گذاری خطرپذیر، کالاها و املاک و مستغلات است. مدیریت سرمایه گذاری می‌تواند بسیار پیچیده باشد و نیاز به تخصص دارد. مدیران حرفه‌ای پول استراتژی‌های مختلفی را به طور موثر برای رسیدن به بازده مورد انتظار بالاتر از سطح خطر معین اعمال می‌كنند.

ایده اصلی مدیریت پول همان تعادل ریسک و بازده برای به حداکثر رساندن سود سرمایه است.

چگونه می‌توان به طور موثر مدیریت پول در معاملات را انجام داد؟

خیلی از افراد در هنگام معامله در بورس اوراق بهادار با این مشکل روبرو می‌شوند که چگونه پول خود را مدیریت کنند یا اینکه چه موقع ضرر و زیان خود را ثبت کنند. بنابراین در ادامه بحث کوتاهی در مورد چگونگی مدیریت موثر پول در معاملات بازار سرمایه می‌آوریم. اما ابتدا باید مدیریت پول در معاملات را بهتر بشناسیم.

مدیریت پول در بازار بورس و سهام چیست؟

در بازار مالی، مدیریت پول زمانی انجام می‌شود که ما پول خود را در بازار سرمایه قرار می‌دهیم. اینجاست که باید بدانیم چگونه این پول را مدیریت کنیم.

آیا در هنگام ورود به بازار بورس یا بازار سرمایه اساسا فقط به سود فکر کرده‌ایم یا ریسک معامله و احتمال ضرر را هم در نظر گرفته‌ایم.

فرض کنید ما با ۱۱،۹۰۰ ریال وارد بازار می‌شویم و با مبلغ ۱۱،۸۰۰ از معامله خارج می‌شویم. اینجا در واقع ضرر ۱۰۰ ریالی را متحمل شده‌ایم.

مدیریت پول عمدتا در مورد تغییر ورود و خروج به بازار است به طوری که در کل ما از معاملات خود سود کنیم. اما معمولا پس از ورود به بازار سرمایه افراد با دو احساس، یعنی طمع و ترس روبرو می‌شوند.

وقتی یک سرمایه گذار تازه کار وارد بازار می‌شود فکر می‌کند که چقدر سود خواهد برد اما وقتی یک سرمایه گذار حرفه‌ای وارد بازار می‌شود فکر می‌کند با تجارت در بازار چه ضرری احتمال دارد بکند.

تعادل بین ریسک و پاداش همان مدیریت پول است. اگر می‌خواهید وارد بورس شوید باید صبورانه منتظر سطح ورود خود باشید.

روش مدیریت پول در معاملات:

بیایید مثالی بزنیم، شما یک سرمایه گذار هستید که با برنامه‌ریزی کوتاه مدت وارد بازار سرمایه شده‌اید، معامله خود را با ۱۱،۹۰۰ شروع می‌کنید و ضرر را  ۱۱،۷۰۰ در نظر می‌گیرید و فکر می‌کنید سهام می‌تواند به ۱۱،۸۴۰ برسد.

بنابراین در اینجا شما ۱۴۰ واحد سرمایه از دست داده‌اید و از طرفی هم سهم می‌تواند تا ۱۲۰۰۰ سطح افزایش یابد، بنابراین به عنوان یک معامله‌گر باید در سطوح مختلف وارد شوید.

شما می‌توانید یک سوم از مبلغ خود را در سطح ۱۱،۸۴۰، ۱/۳ از مبلغ خود را در سطح ۱۱،۷۸۰ و ۱/۳ از مبلغ خود را در سطح ۱۱،۷۴۰ سرمایه‌گذاری کنید و ۱۱،۶۸۰ ضرر و سود را برای خود در نظر بگیرید که از این میزان ۱۱،۷۸۰ ضرر شما و سود بالقوه هم ۱۲،۰۰ است، در نتیجه نسبت ریسک به پاداش شما بیش از ۱: ۲ خواهد بود.

بنابراین سطح ۱۱،۷۰۰ منطقه تقاضا است، یعنی جایی که خریداران نشسته‌اند و سطح ۱۲،۰۰۰ عرضه می‌شود، یعنی جایی که فروشندگان نشسته‌اند.

بنابراین اولین قدم مدیریت پول این است که باید یک سهام خاص را هنگام معامله در نزدیکی منطقه تقاضا خریداری کنید و در زمانی که در نزدیکی منطقه عرضه است معامله کنید.

به منظور شناسایی مناطق تقاضا و عرضه، معامله‌گران می‌توانند از الگوهای مختلف فنی، شاخص‌ها، حجم، تحویل و غیره کمک بگیرند. همچنین می‌توانند حجم را با علاقه باز تجزیه و تحلیل کنند تا این مناطق را مانند سرمایه گذار حرفه‌ای شناسایی کنند.

بنابراین ورود به بازار در سطوح مختلف و قرار دادن نسبت ریسک و سود ثابت، راز مدیریت موثر پول در معاملات است.

جمع‌بندی

اگرچه یادگیری نحوه مدیریت پول بازار سهام به نظر، ترسناک یا استرس‌زاست، بهتر است هر بار یک قدم برای آن بردارید و به عبارتی رفته‌رفته و با آزمون و خطای کم این کار را یاد بگیرید. از طرفی دیگر همیشه به خاطر داشته باشید که اگر تحت هر شرایطی نخواستید معاملاتتان در بازار سهام را خودتان انجام دهید بهتر است حتما از مشاوره مشاوران مالی یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای مدیریت پول خود استفاده کنید. صندوق‌های سرمایه گذاری حافظ همیشه آماده خدمات‌رسانی به شما هستند.