اولین اصل در یادگیری هر مبحثی، آشنایی با تعاریف و اصطلاحات آن بحث است به خصوص اگر میحثی که قرار است یاد بگیرید یک بازی سرعتی با جزئیات پیچیده مانند بازار سهام و بورس باشد. موفق‌ترین سرمایه‌گذاران معاملات بورس و سهام کسانی هستند که جزئیات بیشتری از بورس می‌دانند. برای این منظور در ادامه این مطلب از کارگزاری حافظ، اصطلاحات رایج بورسی که در بازار سهام کاربردی است را جمع‌آوری کردیم. با ما همراه باشید.

شرایط معاملات سهام: آنچه هر سرمایه گذار باید بداند

• بازار سهام چیست؟
• معاملات سهام چیست؟
• آیا باید شرایط تجارت بورس را بدانید؟
• نحوه خرید سهام

بازار سهام چیست؟

بازار سهام محلی است که معامله‌گران (اعم از اشخاص و موسسات) سهام را خریداری و می‌فروشند. چندین بورس مشهور جهان مانند بورس اوراق بهادار نیویورک و نزدک در دنیا وجود دارد. در ایران هم سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان فرابورس به علاقه‌مندان به بازار سرمایه خدمات ارائه می‌دهند.

سهام موجود در بازارهای بورس اوراق بهادار و سازمان فرابورس قابل خرید و فروش است. این سهام نشان‌دهنده سهام مالکیت در یک شرکت است. این شرکت‌ها سهام مالکیت خود را به منظور جمع‌آوری سرمایه برای تامین هزینه‌های عملیاتی خود و یا توسعه تجارتشان فروختند.

شرکت‌هایی که سهام آنها برای خرید در بازارهای عمومی معامله می‌شود باید از قوانین خاصی که توسط سازمان‌های نظارتی مانند تعیین شده است پیروی کنند. آنها باید درمورد حسابداری خود شفاف باشند و عملیات تجاری خود را علنی کنند.

معاملات سهام چیست؟

معاملات سهام همان عمل خرید یا فروش سهام است. یک معامله‌گر ممکن است سهام را بخرد و مدت طولانی آنها را نگه دارد، اجازه دهد قیمت افزایش یابد و یا سود سهام را جمع کند. این استراتژی که توسط سرمایه‌گذاران بزرگی مانند وارن بافت برای ایجاد ثروت قابل توجه استفاده شده است، هیچ مشکلی ندارد.

اما سایر سرمایه گذاران رویکرد فعال‌تری در معاملات سهام دارند. امید آنها این است که از نوسانات بازار یعنی بالا و پایین شدن قیمت سهام و خرید کم و فروش بالا استفاده کنند.

معامله‌گران فعال حداقل ۱۰ بار در ماه معاملات انجام می‌دهند. آنها ممکن است رویدادهای فعلی، روند کلی بازار و فعالیت شرکت را دنبال کنند تا حرکت خود را تعیین کنند.

معامله‌گران روز، حتی فعالیت بیشتری دارند و همانطور که از نامشان پیداست، آنها کل روز را صرف خرید و فروش سهام می‌کنند. حتی ممکن است نیازی به توجه به رویدادهای جهانی، بازار یا شرکت نداشته باشند، آنها فقط قیمت سهام را بررسی می‌کنند. در واقع، باتجربه‌ترین معامله‌گران حتی می‌توانند فقط با اتکا به آمار، روند و ریاضیات حرکت خود را انجام دهند.

مطمئنا، بدون دانش و تجربه ریشه‌دار در زمینه اصطلاحات معاملات بورس و سهام یا همان اصطلاحات رایج بورسی، هر آنچه می‌دانند فقط یک تئوری است. به هر حال، اگر یک معامله‌گر حتی نداند اسم معامله آن چیست، چگونه می‌تواند نوع درست معامله را انجام دهد؟

آیا باید شرایط فروش معامله در بازار سهام را بدانید؟

ممکن است شما یک معامله‌گر روزانه نباشید، اما اگر علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری هم‌زمان در چندین سهام دارید، باید قوانین بازی را هم بدانید. حتی اگر یک سرمایه‌گذار منفعل هستید که ۱۰ درصد از درآمد خود را در صندوق سرمایه گذاری مشترک تحت مدیریت شخص دیگری سرمایه‌گذاری می‌کنید هم باید شرایط تجارت بورس را بشناسید.

به طور کلی می‌توان گفت اگر آگاهی کافی داشته باشید قطعا می‌توانید بهتر با مشاور مالی خود گفتگو کنید تا فرصت‌های خوب بازار سرمایه را برای افزایش رشد درآمدتان اضافه کنید.

اگر یک سرمایه‌گذار فعال هستید، دانستن این شرایط سهام به شما کمک می‌کند مسیرهای اضافی برای افزایش جریان نقدی خود را ببینید.

فقط به‌خاطر داشته باشید که هرچه بیشتر بدانید، می‌توانید دانش خود را برای سودآوری بیشتر کنید. شرایط اساسی معاملات سهام، نقطه شروع شما برای این رشد است.

چگونه می‌توان سهام را خریداری کرد؟

با وجود پیچیدگی‌های بی‌شمار بازار سهام، یادگیری نحوه خرید سهام کار دشواری نیست. می‌توانید به صورت آنلاین، تحت وب یا با دانلود اپلیکیشن کارگزاری‌ها مثلا کارگزاری حافظ در تلفن خود وارد پنل معاملات خود شوید، سهام شرکت‌های مدنظرتان را جستجو کنید و معامله خود را انجام دهید.

بعد از خریدتان، این سهام وارد سبد سهام شما می‌شود. می‌توانید آنها را در صورتی که دوست دارید، نگه دارید یا در صورتی که زمان مناسب را پیدا کردید، بفروشید. این تمام چیزهایی است که شما در بازار سرمایه برای خرید و فروش و به صورت کلی معامله باید انجام دهید.

اما در پشت این فرایند، کار کمی پیچیده‌تر است، اما لازم نیست نگران هیچ یک از این مشکلات باشید. در صورتی که کنجکاو هستید باید بدانید که وقتی شما درخواست خرید یا فروش سهامتان را ثبت می‌کنید این کارگزار شماست که از طرف شما برایتان خریدار یا فروشنده پیدا می‌کند.

سازندگان بازار قبلا در کف بازار بورس اوراق بهادار کار می‌کردند و از طریق هیاهوی دیگر کارگزاران سهام می‌جنگیدند تا اینکه با یک طرف حاضر در معامله ارتباط برقرار کنند. امروزه بیشتر درخواست‌ها بین خریداران و فروشندگان به صورت الکترونیکی انجام می‌شود.

اما همان‌طور که گفته شد، تنها کاری که در بورس باید انجام دهید همان کلیک کردن روی سهام است. اما اینجا بهتر است با واژه سهام و سهام عادی و سهام ترجیحی و دیگر اصطلاحات رایج بورسی بیشتر آشنا شوید:

سهام عادی

سهامی که خریداری می‌کنید سهام عادی است. به جرات می‌توان گفت سهام و انواع آن یکی از رایج‌ترین اصطلاحات بورسی هستند. این سهام به دارندگان سهام حق رای در فعالیت‌های شرکت می‌دهد. اگر سهام کافی دارید، حتی می‌توانید به طور موثر مالکیت شرکت‌ها را نیز در اختیار بگیرید.

سهام ترجیحی

این سهام به راحتی در دسترس سرمایه گذاران خرده فروشی قرار نمی‌گیرد. این سهام ممتاز حق رای ندارند، اما در مورد سود سهام با اولویت پرداخت شرکت، برخورد ترجیحی دارند. در صورت انحلال شرکت، سهامداران ترجیحی نیز ابتدا پول خود را دریافت می‌کنند.

بازار اولیه

بازار اولیه جایی است که اوراق بهادار در آن ایجاد می‌شود. در این بازار است که شرکت‌ها سهام و اوراق جدید را برای اولین بار به مردم می‌فروشند. عرضه اولیه یا IPO نمونه‌ای از بازار اولیه است.

بازار ثانویه

بازار ثانویه جایی است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار خود را از آنجا خریداری می‌کنند و می‌فروشند. این همان جایی است که اکثر مردم به عنوان بازار سهام تصور می‌کنند، اگرچه سهام هنگام انتشار برای اولین بار نیز در بازار اصلی فروخته می‌شود. بورس اوراق بهادار جزو بازارهای ثانویه است.

بازار پایه فرابورس

بازار پایه فرابورس به فرآیند نحوه معامله اوراق بهادار برای شرکت‌هایی که در بورس به صورت رسمی ذکر نشده‌اند، اشاره دارد. اوراق بهاداری که خارج از بورس خرید و فروش می‌شوند از طریق یک شبکه فروشنده برخلاف بورس متمرکز مورد معامله قرار می‌گیرند. شرکت‌های دارای سهام فرابورس ممکن است از طریق فروش سهام سرمایه جمع کنند.

شاخص (Index)

شاخص ابزار مقایسه و اندازه‌گیری نماد در بورس است که به صورت نمودار در بازار سرمایه به نمایش در می‌آید.

شاخص بورس

در امور مالی، شاخص سهام یا شاخص بورس، شاخصی است که بازار سهام یا زیرمجموعه‌ای از بازار سهام را اندازه‌گیری می‌کند و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا سطح فعلی قیمت‌ها را با قیمت‌های گذشته مقایسه کنند تا عملکرد بازار را محاسبه کنند. این محاسبه از قیمت سهام منتخب محاسبه می‌شود.

شاخص قیمت

در یک شاخص سهام با قیمت، سهام هر شرکت با توجه به قیمت هر سهم وزن می‌شود و این شاخص به طور متوسط قیمت سهام کلیه شرکت‌ها است. شاخص‌های هم وزن از نظر سهم در ارزش شاخص و تغییرات در شاخص، وزن بیشتری به سهام‌های دارای قیمت بالاتر می‌دهند.

شاخص کل

شاخص کل یا همان TEDPIX که یکی از اصطلاحات رایج بورسی است به عددی عددی اشاره دارد که میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس را نشان می‌دهد و یکی از مهمترین اصطلاحات رایج بورسی است. به عبارتی این عدد، همان سهم قیمت و سود سهام شرکت‌های بورسی است.

ارزش بازار تعداد سهم یک شرکت و قیمت هر سهم با یک فرمول محاسبه می‌شود اگر ارزش بازار شرکت‌ها در فرمول محاسبه در نظر گرفته شود می‌شود شاخص کل.

شاخص کل هم وزن

شاخص کل هم وزن یا برای آنکه کلا فضای بازار چگونه است بهتر است شاخص هم وزن را نگاه کنیم هم وزن بیانگر این است که در کل معاملات مثبت بوده است یا منفی.

این شاخص در مقایسه با شاخص کل نتیجه بگیریم که پول رفته سمت سهم‌های بزرگ و شاخص ساز یا سهم‌کوچک. یا به عبارتی معاملات شرکت‌های سهم‌ کوچک بیشتر بوده است.

شاخص کل فرابورس

شاخص کل فرابورس یا IFX یا همان آیفکس نمایانگر رشد بازار فرابورس است.

کد بورسی یا کد معاملاتی

برای خرید و فروش در بازار بورس، هر شخص نیاز به یک کد دارد که به آن کد بورسی یا کد معاملات می‌گویند با این کد بورسی، اشخاص امکان دسترسی به سامانه معاملات آنلاین کارگزاری‌ها را دارند.

نماد معاملاتی

نماد، نام اختصاری یا کد اختصاری یک شرکت در بورس است که برای شناسایی و طبقه‎‌بندی شرکت‌ها در بورس استفاده می‌شود.

توقف نماد

گاهی به دلایل مختلفی نماد یک شرکت در بورس متوقف می‌شود این دلایل می‌تواند شامل برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه یا فوق‌العاده باشد یا حتی افشای اطلاعات با اهمیت و دلایل دیگر.

با توقف یک نماد دیگر نمی‌توان روی آن نماد خرید و فروش انجام داد و توقف نماد هم توسط شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در سایت tsetmc.com و توسط کارگزار ناظر در پانل معاملاتی اطلاع‌رسانی می‌شود.

دامنه نوسان

دامنه نوسان یکی از اصطلاحات رایج بورسی است که نشان از همان محدودیتی است که در بازار بورس اوراق بهادار برای حداقل و حداکثر قیمت مجاز هر سهم در نظر گرفته می‌شود. این محدودیت به جلوگیری از نوسان هیجانی بازار و کاهش ریسک کمک می‌کند.

این دامنه نوسان در حال حاضر در ایران حداکثر و حداکثر مثبت ۵ درصد در نظر گرفته شده است.

سود هر سهم (EPS)

سود هر سهم یا ای پی اس همان سودی است که به سهامداران شرکت‌های بورسی پس از کسر مالیات تعلق می‌گیرد. این سود شاخص سودآوری هر سهم است.

سود تقسیمی هر سهم (DPS)

سود سهام تقسیمی یا دی پی اس یا سود نقدی سهام همان سودی است که شرکت‌های سهامی به سهامداران به ازای هر سهم و معمولا به صورت نقدی می‌پردازند.

نسبت P/E

نسبت قیمت به سود یا همان P/E که یکی از اصطلاحات رایج بورسی است، نسبتی مالی به شمار می‌رود که نشان از ارزش شرکت‌های بورسی دارد و برای ارزش‌گذاری شرکت‌ها از آن استفاده می‌شود.

سهام شناور آزاد

سهام شناور آزاد تعداد سهام موجود برای تجارت یک سهام خاص است این سهام به سرمایه‌گذارانی تعلق دارد که قصد ندارند سهام خود را ضرورتا حفظ کنند و بنابراین در مدیریت شرکت هم سهمی ندارند.

پذیره نویسی

پذیره نویسی یا Underwriting Contract یک عمل حقوقی است که در آن فرد متعهد می‌شود بخشی از سرمایه مورد نیاز یک شرکت سهامی عام را که هنوز تاسیس نشده است، تامین کند و به این ترتیب در سود و زیان شرکت سهیم شود. در بورس، پذیره نویسی مرحله قبل از عرضه اولیه است.

فرابورس

فرابورس بازار معامله سهام است ولی انجام معاملات و پذیرش شرکت‌ها در آن شرایط ساده‌تری نسبت به بورس اوراق بهادار دارد. این بازار برخلاف بازار بورس اوراق بهادار دارای ۵ بازار است. بازار اول، بازار دوم، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی و پایه است.

بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار بازاری است که اوراق بهادار در آن داد و ستد می‌شود. این بازار در ۱۳۴۶ با هدف تامین سرمایه جهت انجام فعالیت‌های اقتصادی شکل گرفت.

در این بازار اوراق بهادار که به عنوان سندی مبنی بر مالکیت بر بخشی از سهام یک شرکت در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی است به عنوان مالک قرار می‌گیرد. شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق با استفاده از جذب سرمایه‌های خرد به توسعه کسب و کار خود می‌پردازند که این امر باعث رونق تولید می‌شود. از سوی دیگر افرادی که سرمایه‌های خردی دارند فرصتی مناسب برای سرمایه‌گذاری پیدا می‌کنند.

بورس کالا

بورس کالا، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را در آنجا عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان آن بازار، به خریداران عرضه می‌شود. در این بورس‌ها، معمولا کالاهای خام و فرآوری‌نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و غیره داد و ستد می‌شوند.

بورس انرژی

بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‏های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. حامل های انرژی شامل نفت، گاز، برق و سایر حامل‎های انرژی است.

بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ با هدف ایجاد بازاری شفاف کارآمد با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.

بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

قیمت پایانی سهم در بورس

قیمت پایانی سهم در بورس همان قیمت پایانی سهام یک شرکت در طول روز است که از میانگین قیمت‌های داد و ستدی یا همان نوسان قیمت حاصل می‌شود که در طول روز برای آن سهم حاصل شده است.

مرحله پیش گشایش یا سفارش گیری

مرحله پیش گشایش، مرحله قبل از انجام معامله است که معمولا بین ساعات ۸ و نیم تا نه صبح انجام می‌شود و در این مرحله تنها سفارشات خرید و فروش ثبت می‌شود اما هیچ معامله‌ای در این مرحله انجام نمی‌شود.

قیمت اسمی

قیمت اسمی یا ارزش اسمی (Par Value) همان قیمت اولیه سهم هر شرکت در اساسنامه آن است که برای عرضه اولیه در نظر گرفته می‌شود.

حق تقدم

بعد از افزایش سرمایه شرکت از مطالبات و محل آورده، حق تقدم سهام (Rights Offering) برای سهامداران ایجاد می‌شود و در واقع یکی از مزایای سرمایه گذاری در سهام برای سرمایه گذاران است که بعد از افزایش سرمایه ایجاد می‌شود.

فروش حق تقدم

گاهی سهامدار تمامیل به استفاد از حق تقدم خود در یک سهام ندارد بنابراین در این حالت نماد حق تقدم سهم به عنوان یک سهم جدید در نظر گرفته می‌شود و سهامدار می‌تواند حق تقدم خود را بفروشد.

حجم مبنا

حجم مبنا که در سال ۱۳۸۲ ثبت شد ابزار یا قانونوی است که برای نوسان منطقی قیمت سهام در بورس و فرابورس در نظر گرفته شده است. این حجم مبنا با هدف محافظت از سرمایه گذاران و شرکت‌های فعال بورسی ایجاد شده است.

این حجم مبنا نشانگر حداقل تعداد سهام یک شرکت است که در طول روز باید معامله شود تا سقف دامنه نوسان یک نماد صعود یا نزول کند.

صف خرید

گاهی با انتشار یک خبر خوب از یک شرکت، تقاضای خرید سهام آن شرکت بیشر می‌شود و به این ترتیب در این شرایط سهامداران با مشاهده این استقبال، سهام خود را نمی‌فروشند و به این ترتیب میزان تقاضا از عرضه بیشتر می‌شود و صف سنگینی در بین سهامداران خریدار سهم به وجود می‌آید و حتی به شرایطی می‌رسد که امکان سفارش خرید فقط در بالاترین قیمت سفارش انجام می‌شود. اگر عضو بورس شوید یکی از اصطلاحات بورسی رایج که زیاد خواهید شنید همین صف خرید است.

صف فروش

بعضی مواقع با انتشار یک خبر بد از یک شرکت، سهامداران آن شرکت به دنبال فروش سهام آن شرکت برمی‌آیند و اگر تقاضای خرید برای آن سهم وجود نداشته باشد به اصطلاح گفته می‌شود عرضه سهام بیشتر از تقاضاست و به این ترتیب صف فروش سهام ایجاد شده است. در این حالت سرمایه گذاران مجبور می‌شوند برای فروش سریع‌تر، سهام خود را در پایین‌ترین قیمت ممکن بفروشند.

حجم معاملات

حجم معاملات یا Volume همان تعداد خرید و فروش سهام در یک بازه زمانی است.

مجمع عمومی سالیانه

مجمع عمومی سالیانه یکی از مجامعی است که برای تعیین خط مشی سالیانه شرکت‌های عضو بورس برگزار می‌شود. در این مجمع علاوه بر انتخاب هیئت مدیریت و بازرسان شرکت، سود تقسیمی  هم مشخص می‌شود.

مجمع عمومی فوق العاده

گاهی شرایطی خاص برای شرکت‌های حاضر در بورس ایجاد می‌شود که بررسی آنها در صلاحیت مجمع عمومی عادی نیست. این مجمع با حضور حداقل سهامدارانی که بیش از دو سوم سهام شرکت را دارند در مواقع ضروری و فوق‌العاده برگزار می‌شود.

وضعیت مجاز محفوظ

وضعیت مجاز محفوظ یکی از انواع وضعیت‌ نمادهای بورسی است. در این وضعیت سهام یک شرکت به دلایلی خاص متوقف شده است و سرمایه گذاران و سهامداران آن سهم می‌توانند سفارشات خود را تنها در سیستم معاملاتی ثبت کنند اما امکان معامله در لحظه را ندارند و به عبارتی در این حات معامله‌ای صورت نمی‌گیرد.

وضعیت مجاز متوقف

یکی از انواع وضعیت‌ نمادهای بورسی، وضعیت مجاز متوقف است. در این وضعیت حتی امکان ثبت سفارش هم برای آن نماد وجود ندارد.

وضعیت ممنوع

در وضعیت ممنوع نمادهای بورسی، امکان معامله سهام در مقطعی به صورت موقت وجود ندارد و به عبارتی سهام به دلایلی بسته است اما خیلی زود سهام مجدد مجاز به معامله می‌شود.

وضعیت ممنوع متوقف

در وضعیت ممنوع متوقف نمادهای بورسی، یک سهم به طور کامل برای مدتی بیش از یک روز و تا اطلاع ثانویه که زمان بازگشایی آن هم مشخص نیست بسته می‌شود.

سبدگردانی

سبدگردانی یا Portfolio Management یکی از روش‌های غیرمستقیم سرمایه گذاری است. در این روش سرمایه گذاری، سرمایه گذار مسئولیت معاملات را به عهده شرکت سبدگردانی می‌گذارد. به عبارتی در این روش معاملات بورسی سرمایه گذار توسط شخص حقوقی انجام می‌شود.

ارزش خالص دارایی یا NAV

ارزش خالص دارایی یا Net Asset Value که به اختصار NAV شناخته می‌شود، این اصطلاح بیانگر ارزش کل دارایی‌های شرکت‌های سرمایه گذاری پس از کسر بدهی است.

حد سود در بورس

حد سود در معاملات در واقع همان تعیین محدوده مناسب برای فروش سهم است. تعیین حد سود در بورس به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا در موقع مناسب از یک سهم خارج شوند.

حد ضرر در بورس

حدضرر یا همان استاپ لاس (Stop Loss) که به آن حق توقف زیان هم می‌گویند میزان حد ضرر در بورس را مشخص می‌کند که در این زمان سهامی که در حد ضرر قرار گرفته است را باید فروخت. مشخص کردن این حد از مواجه شدن با ضررهای بیش از حد و جبران ناپذیر جلوگیری می‌کند.

کارگزار ناظر

برای انجام معاملات بورسی باید در یک کارگزاری عضو شد و از خدمات آن کارگزاری برای انجام معاملات استفاده کرد. در واقع کارگزاری ناظر، واسط بین خریدار و فروشنده در بازار سرمایه است.

سقف مقاومت و کف حمایت

سقف مقاومت و کف حمایت (Support and Resistance level) به نوعی همان کف قیمت و سقف قیمت سهام است. برای مشخص کردن این سقف مقاومت و کف حمایت باید از تحلیل تکنیکال استفاده کرد. در سقف مقاومت قیمت دیگر تمایلی به افزایش بیشتر ندارد و در کف حمایت، قیمت دیگر تمایلی به کاهش قیمت ندارد.

صندوق سرمایه گذاری مشترک

صندوق سرمایه گذاری مشترک نوعی صندوق سرمایه گذاری است که در آن سرمایه گذاران پول خود را برای خرید مجموعه‌ای از سهام، اوراق بهادار یا سایر اوراق جمع می‌کنند تا از مزایای تنوع بخشی و مدیریت سبد سهام حرفه‌ای با هزینه مناسب استفاده کنند. اوراق بهادار در صندوق های مدیریت شده فعال توسط تیمی از مدیران سرمایه گذاری و تحلیلگران تحقیق انتخاب می شوند.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا صندوق ETF

صندوق قابل معامله در بورس شامل واحدهای اساسی سرمایه گذاری در سهام است. به این ترتیب قیمت و ارزش دارایی این صندوق‌ها به طور منظم در طول روز تغییر می‌کند.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت یک نوع از اوراق بهادار است که در آن سرمایه گذار با خرید اوراق مشارکتی که می‌خرند روی یک پروژه عمرانی سرمایه‌گذار می‌کنند. در این روش سرمایه‌گذاری منتشرکننده اوراق متعهد می‌شود مبلغ ثابتی را به عنوان سود اوراق در بازه زمانی معین به سرمایه‌گذار پرداخت کند.

اوراق تسه

اوراق تسه نماد اوراق تسهیلات بانک مسکن است که صرفا امتیاز دریافت تسهیلات خرید مسکن یا به نوعی برگه تایید حق تقدم مسکن برای سرمایه‌گذاران املاک و مستغلات را فراهم می‌کند.

این اوراق که توسط بانک منتشر می‌شود هیچ‌گونه ارزش سرمایه‌گذاری ندارد و فقط ابزاری برای تسهیلات مسکن است.

تسویه وجوه

برای یکپارچه‌سازی و ساماندهی معاملات در بورس نهادی با نام شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار در نظر گرفته شده است. این شرکت مسئول تسویه وجوه یا همان نگهداری و انتقال وجوه معامله در بورس است. به عبارتی باید گفت با انجام هر معامله در بورس، پول آن از حساب کارگزاری به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار انتقال داده می‌شود تا با تایید و بررسی این نهاد در نهایت مبلغ به حساب فروشنده واریز شود. بنابراین تسویه وجوه همان نقل و انتقال پول فروش اوراق است.

 

سجام

سجام که مخفف سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان است یکی از در سال ۱۹۳۷ و توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه زیر نظر سازمان بورس برای یکپارچه کردن اطلاعات سرمایه گذاران بورسی ایجاد شد. اکنون همه علاقه‌مندان به حضور در بازار سرمایه و بورس باید ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کنند.

احراز هویت بورسی

احراز هویت بورسی روشی برای یکپارچه کردن اطلاعات سرمایه گذاران بورسی است که در سامانه سجام انجام می‌شود. در حال حاضر احراز هویت سجام به صورت آنلاین و غیرحضوری انجام می‌شود.

احراز هویت آنلاین در کارگزاری حافظ

سهام (share)

سهم یا سهام میزان مالکیت یک سرمایه گذار در یک دارایی است. هر سرمایه گذار با داشتن میزانی از سهام یک شرکت در آن دارای حق و حقوقی می‌شود که به موجب آن در منافع شرکت سهیم می‌شود.

بازار سهام (Stock Market)

بازار سهام یا همان بورس بازاری سازمان‌دهی شده برای مبادله یا همان خرید و فروش سهام و انواع اوراق بهادار یا کالا است. برخی به این بازار، بازار بورس هم می‌گویند.

بسته شدن نماد

بسته شدن نماد یا توقف نماد همان توقف فعالیت نماد یک شرکت بورسی است که در آن زمان امکان معامله آن نماد بورسی دیگر وجود ندارد. این توقف نماد به دلایل مختلفی همچون برگزاری جلسه هیئت مدیره برای افزایش سرمایه، برگزاری مجمع عمومی، تخلف در معاملات، سررسید پرداخت سود صورت می‌گیرد.

معاملات روزانه (Day Trading)

معامله روزانه یا ترید روزانه یک استراتژی معاملاتی است که در آن تریدرها در بازه زمانی کوتاه مدت مثلا یک روزه انجام می‌شود. این استراتژی معاملاتی مناسب افرادی است که تخصص و دانش کافی در بازار سرمایه دارند.

نوسان گیری (Swing Trading)

نوسان گیری یا سوینگ تریدنیگ یک روش معاملاتی در بازار سرمایه است که در آن یک سهم با هدف کسب سود خرد در کوتاه مدت معامله می‌شود. این شیوه معاملاتی، مناسب معاملات کوتاه مدت و سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر است. این اصطلاح رایج بورسی را زیاد می‌شنوید اما نکته مهم این است که برای نوسان گیری باید دانش تحلیل تکنیکال داشت.

اهرم (Leverage)

اهرم یا لوریج یک ابزار است که کارگزاری‌های بورس به عنوان پول قرضی یا تسهیلات در اختیار تریدرها قرار می‌دهد تا آنها معامله‌های بزرگتری انجام دهند.

مارجین (Margin)

مارجین یکی از اصطلاحات رایج بورسی است که در بازار سرمایه از آن به عنوان حاشیه سود و سود نام برده می‌شود. مارجین حاصل تفاوت بین قیمت خرید و فروش است. مارجین نوعی تسهیلات یا وجه تضمین برای ابتدای معاملات است که براساس اهرم محاسبه می‌شود.

سبد سهام (Portfolio)

سبد سهام یا پرتفوی همان مجموعه سهام خریداری شده است که یکی از اصطلاحات رایج بورسی است که از همان ابتدای ورود به بورس آن را خواهید شنید.

دیده بان بازار بورس

دیده بان بورس، نمای کلی از وضعیت شرکت‌های حاضر در بورس را نشان می‌دهد این خدمت یکی از خدمات شرکت بورس تهران است.

سود تقسیمی

بخشی از سود که به تشخیص مجمع سالانه شرکت به هر سهم تعلق می‌گیرد را سود تقسیمی می‌نامند.

سود انباشته

بخش از سود خالص شرکت است که برای سرمایه گذاری‌های آتی شرکت در حساب سود انباشته ذخیره می‌شود و به سهامداران پرداخت نمی‌شود.

کدال

سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران یا کدال، سیستم اطلاع رسانی بورس است که ناشران پذیرفته شده در بورس از طریق آن اطلاعات مالی، تولید و صورت‌های مالی و غیره را در اختیار سهامداران قرار می‌دهند.

اولین قیمت

اولین قیمت یا قیمت باز شدن، قیمتی است که در مرحله گشایش، معامله با آن صورت می‌گیرد. این همان قیمتی است که در معمولا ساعت ۹ صبح اعلام می‌شود.

قیمت پایانی

قیمت پایانی میانگین وزنی قیمت معامله شده با در نظر گرفتن حجم مبنای سهم در یک روز را نشان می‌دهد.

بالاترین قیمت

بالاترین قیمتی که در یک روز یک سهم معامله شده است را بالاترین قیمت می‌گویند.

پایین‌ترین قیمت

پایین‌ترین قیمت که در یک روز یک سهم معامله شده است را پایین‌ترین قیمت می‌گویند.

آخرین قیمت

آخرین قیمت همان قیمت بسته شدن است که در زمان بازه معاملاتی یک روزه معامله می‌شود.

تخصیص دارایی

تخصیص دارایی یک استراتژی سرمایه‌گذاری است که هدف آن متعادل‌سازی ریسک در مقابل سود با تنظیم درصد هر دارایی، در میان طبقات مختلف دارایی (به عنوان مثال سهام، اوراق قرضه، پول نقد، املاک و مستغلات و غیره) در سبد سرمایه‌گذاری است.

بازار خرسی

بازار خرسی به عنوان بازاری تعریف می‌شود که حداقل در یک بازه زمانی دو ماهه ۲۰ درصد یا بیشتر کاهش یابد.

بازار گاوی

بازار گاوی هنگامی رخ می‌دهد که یک کلاس دارایی خاص در حال افزایش ارزش باشد. این امر باعث تشویق سرمایه‌گذاران به خرید می‌شود که نتیجه این افزایش، افزایش کلاس دارایی است.

بیشتر بخوانید: بازار خرسی و بازار گاوی چیست؟

ضریب بتا

ضریب بتا نتیجه محاسبه‌ای است که نوسانات نسبی سهام را در ارتباط با یک استاندارد خاص اندازه‌گیری می‌کند.

قوی سیاه

با گسترش سریع کرونا در سراسر جهان، اصطلاح قو سیاه در حال تبدیل شدن به مضمونی مکرر است. قو سیاه برای توصیف یک اتفاق بسیار نادر و غیر قابل پیش‌بینی استفاده می‌شود.

اوراق قرضه

اوراق قرضه نوعی از اوراق بهادار با درآمد ثابت است که می‌تواند یک هزار تومانی باشد.

سود سرمایه

سود سرمایه عبارت است از افزایش ارزش بین قیمتی که یک دارایی (مانند املاک و مستغلات یا سهام) برای آن فروخته می‌شود و قیمتی که یک سرمایه گذار برای دارایی پرداخت کرده است.

توزیع سود سرمایه

توزیع سود سرمایه، میزان مبلغ پرداختی است که به سهامداران یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک که در نتیجه انحلال سهام یا اوراق بهادار اساسی یا سود سهام و سود سهام دارایی حاصل می‌شود.

نسبت دارایی‌های نقدی

نسبت دارایی‌های نقدی ابزاری اساسی برای اندازه‌گیری است که به عنوان یک درصد، مقدار دارایی‌های نقدینگی را در مقابل میزان بدهی‌های کوتاه مدت نشان می‌دهد.

جریان نقدی

جریان نقدی اندازه‌گیری میزان وجه نقد و معادل وجه نقد شرکت است.

گواهی سپرده (CD)

گواهی سپرده (CD) یک کالای مالی است که به یک موسسه مالی یا کارگزاری (به طور معمول بانک‌ها و اتحادیه‌های اعتباری) اجازه می‌دهد تا وجوه سپرده‌گذار را تا تاریخ سررسید در ازای نرخ ثابت برگشت ثابت نگه دارد.

کانال معاملاتی

کانال معاملاتی یک استراتژی معاملاتی است که به تجزیه و تحلیل فنی مبتنی بر کانال‌های معاملاتی است.

سود مرکب

سود مرکب، سود محاسبه شده در یک مانده اصلی اضافی است که نه تنها سود اصلی را شامل می‌شود بلکه سود کل سودهای جمع شده در دوره قبلی را هم شامل می‌شود.

مشتقه

مشتقه توافقنامه قراردادی بین دو طرف است. ارزش مشتق با ارزش یک دارایی اساسی مانند سهام، اوراق قرضه، کالاها (روغن، گندم، دانه های سویا و غیره) یا فلزات گرانبها (طلا، نقره و غیره) تعیین می‌شود.

صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک

هر صندوق سرمایه گذاری مشترک شرکتی است که پول چندین سرمایه‌گذار را با هم ترکیب کرده و آن وجوه را در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کند.

عرضه اولیه (IPO)

پیشنهاد عرضه اولیه (IPO) که یکی از اولیه‌ترین و رایج‌ترین اصطلاحات بورسی است به روندی رسمی اشاره دارد که در آن یک شرکت خصوصی برای اولین بار از طریق فروش سهام به سرمایه‌گذاران خرده در بازار بورس عرضه می‌شود.

استراتژی معاملات

استراتژی معاملاتی در بورس اوراق بهادار به سادگی طرحی است که برای سودآوری در بورس سهام از طریق فروش کوتاه یا خرید طولانی طراحی شده است. آشنایی با استراتژی معاملات در موفقیت سرمایه گذاری در بورس بسیار مهم است پس خوب است با استراتژی معاملات که یکی از اصطلاحات رایج بورسی است به خوبی آشنا شوید.

اوراق خزانه

اوراق خزانه یک اوراق قرضه دولتی است که توسط وزارت منتشر می‌شود. اوراق خزانه یکی از اوراق بهادار با نرخ ثابت است که دولت برای تأمین اعتبار بدهی خود منتشر می‌کند.

قانون ۷۲

قانون ۷۲ یک معادله ساده است که می تواند به تخمین تعداد سالهای مورد نیاز برای دو برابر کردن پول در حال رشد با نرخ بازده مشخص کمک کند.

پورتفوی

پورتفوی یک متخصص مالی یا گروهی از متخصصان هستند که مسئولیت خرید و فروش دارایی در یک صندوق سرمایه گذاری مشترک، صندوق بسته یا صندوق معاملات بورس (ETF) را دارند.

سهام ترجیحی

سهام ترجیحی دسته‌ای از سهام است که نسبت به صاحبان سهام عادی ادعای بیشتری (یا ترجیحی) نسبت به دارایی‌ها و سود یک شرکت دارد.

همت

همت از آن دسته اصطلاحات بورسی است که مخفف چند کلمه است. واژه همت در بورس مخفف هزار میلیارد تومان است. یعنی اگر ارزش سهمی ۵۰ هزار میلیارد تومان در بازار باشد برای راحت‌تر بیان کردن آن گفته می‌شود ارزش آن سهم در بازار ۵۰ همت است.

هدف قیمت

هدف قیمت تخمین تحلیلگر یا مشاور سرمایه‌گذاری از سطح قیمت آینده دارایی مانند سهام ، قرارداد آتی، کالا یا صندوق قابل معامله در بورس (ETF) است.

نسبت قیمت به درآمد (PE)

نسبت قیمت به سود (P/E) همان نسبتی است که قیمت سهام فعلی را نسبت به درآمد هر سهم اندازه‌گیری می‌کند. از این نسبت در شرکت‌های ارزشیابی استفاده می‌شود. این نسبت یکی از اصطلاحات رایج بورسی است که از آن در تحلیل استفاده می‌شود.

نسبت قیمت و فروش

نسبت قیمت و فروش اصطلاح رایج بورسی است که سرمایه‌گذاران برای نشان دادن درجه قیمت گذاری دقیق سهام استفاده می‌کنند. نسبت قیمت به فروش با مقایسه قیمت سهام شرکت با درآمد آن این کار را انجام می‌دهد.

حاشیه سود

حاشیه سود یکی از پرکاربردترین نسبت‌های سودآوری و یکی از مهمترین اصطلاحات رایج بورسی است که به سرمایه‌گذاران کمک‌می‌کند بفهمند چند درصد از فروش آنها به سوددهی رسیده است.

گزینه Put

گزینه اختیار یک قرارداد مالی بین خریدار و فروشنده است. مالک این حق خرید، اما نه تعهد، برای خریدار قرارداد ۱۰۰ سهام یک سهام معین با قیمت توافق شده در تاریخ انقضا یا قبل از انقضا، خرید می‌کند.

Put Option Volume

Put option volume به معنای میزان خرید یا فروش یک قرارداد خاص است. معمولا مشابه حجم دارایی اساسی است.

سود به ازای هر سهم

سود به ازای هر سهم (EPS) معیار سرمایه‌گذاری تعیین‌کننده سود یک شرکت بر تعداد سهام معوقه عمومی آن است.

تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)

تجزیه و تحلیل تکنیکال روشی برای ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها و شناسایی فرصت‌های معاملاتی است که با انجام تجزیه و تحلیل روند آماری جمع‌آوری شده از فعالیت‌های تجاری مانند حرکت و حجم قیمت معاملات در آن استفاده می‌شود.

تحلیل فاندمنتال (Fundamental Analysis)

تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندمنتال روشی برای اندازه‌گیری ارزش ذاتی اوراق بهادار با بررسی عوامل اقتصادی و مالی مرتبط است. تحلیلگران بنیادی هر آنچه را که می‌تواند به ارزش اوراق بهادار تاثیر بگذارد، از جمله عوامل اقتصاد کلان مانند وضعیت اقتصاد و شرایط صنعت گرفته تا عوامل اقتصادی خرد مانند تاثیر مدیریت شرکت را مطالعه می‌کنند.

 

تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال چیست؟

آربیتراژ (Arbitrage)

آربیتراژ اقدام خرید اوراق بهادار در یک بازار و فروش همزمان آن در بازار دیگر با قیمت بالاتر را توصیف می‌کند، در نتیجه به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد از تفاوت موقت هزینه هر سهم سود ببرند.

نتیجه‌گیری

نکته مهم در ورود به بازار بورس و سرمایه گذاری در بورس این است که اصطلاحات رایج بورسی و آشنایی با آنها به موفقیت در سرمایه‌گذاری در این بازار کمک شایانی می‌کند. بنابراین بررسی و زمان گذاشتن برای آشنایی با این اصطلاحات برای هر سرمایه گذار ضروری است. اصطلاحاتی که در این مقاله با آنها آشنا شدید تنها بخشی از اصطلاحات رایج بورسی است. شما هم اگر اصطلاحی را می‌شناسید که در این مقاله ذکر نشده با ما در میان بگذارید تا به این مقاله اضافه کنیم.