برخی از سرمایه‌گذاران به دنبال خرید سهام شرکت‌هایی هستند که سود نقدی سهام خوب و قابل ملاحظه‌ای داشته باشند تا با آن درآمد قابل قبولی برای خود ایجاد کنند. سود سهم یک شرکت یا همان سود نقدی سهام که به آن DPS هم گفته می‌شود، حاصل کل مبلغ سود سهام منتسب به هر سهم معوق است که به صاحبان آن سهام پرداخت شده و برای یک دوره سالانه محاسبه می‌شود.

به طور کلی باید گفت برای سود کردن در بورس دو روش وجود دارد یکی افزایش قیمت سهام و دیگری دریافت سود نقدی که DPS بخشی از آن است را شامل می‌شود و از آن‌جایی که سود نقدی ملموس‌تر است معمولا برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر است.

اما به طور کلی می‌توان گفت سود نقدی سهام برای سرمایه‌گذاران تازه‌کار و سرمایه‌گذاران محافظ کار و سرمایه‌گذارانی که از سود دریافتی برای هزینه‌های زندگی خود استفاده می‌کنند جذاب‌تر است.

در ادامه این مطلب از کارگزاری حافظ از این که سود نقدی سهام یا DPS چیست؟ چگونه محاسبه می‌شود و این که اساسا سود نقدی چه چیزی در مورد یک شرکت می‌گوید و فرق آن با سود هر سهم یا EPS چیست؟ صحبت خواهد شد.

سود نقدی سهام یا DPS چیست؟

برای درک DPS یا همان سود نقدی سهام که مخفف کلمات Dividend Per Share است، درک سود تقسیمی ضروری است. سود نقدی همان پرداخت نقدی به سهامداران است که از سود یک شرکت پرداخت می‌شود و به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت سود نقدی همان سود تخصیص داده شده برای هر برگه سهام در پایان سال مالی است.

سرمایه‌گذاران می‌توانند پرداخت نقدی را بپذیرند یا آن را به طور خودکار برای خرید سهام اضافی شرکت سرمایه‌گذاری کنند که به عنوان طرح سرمایه‌گذاری مجدد سود سهام (DRIP) شناخته می‌شود.

نکته مهم این است که تعیین DPS شرکت، دقیق‌ترین راه برای تعیین میزان درآمد دریافتی از سرمایه‌گذاری به صورت خرید سهام برای سرمایه‌گذاران است.

نحوه عملکرد سود نقدی سهام

اکثر شرکت‌هایی که سود تقسیمی پرداخت می‌کنند این کار را به صورت سالیانه انجام می‌دهند. برای محاسبه DPS شرکت، مبلغ کل سود سهام پرداخت شده را بر تعداد کل سهام عادی منتشر شده تقسیم می‌کنند. فرمول به این شکل است:

DPS = مجموع سود سهام پرداخت شده – هرگونه سود ویژه/ سهام برجسته

در حالی که سرمایه‌گذاران می‌توانند سود نقدی یا DPS یک شرکت را، خودشان محاسبه کنند، اما از آن‌جایی که این سود در زمان برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه مشخص می‌شود، اطلاعیه این مجمع چند روز قبل در سامانه کدال منتشر می‌شود.

یک نکته مهم در سود نقدی سهام که سهامداران باید به آن دقت داشته باشند این است که پرداخت یا عدم پرداخت DPS ضرورتا به معنای خوب یا بد بودن یک شرکت نیست. چون گاهی شرکت‌های بورسی در مجامع سالیانه خود تصمیم می‌گیرند که سود نقدی را به سهامداران پرداخت نکنند و به این ترتیب تمام EPS را در حساب اندوخته‌شان ذخیره می‌کنند.

برآورد سود نقدی سهام

اگر شرکتی سابقه پرداخت درصد ثابتی از درآمد خود را به عنوان سود نقدی سهام داشته باشد، می‌توان از طریق صورت سود و زیان شرکت تخمین زد که DPS چگونه خواهد بود. در ادامه مراحل و روش معین کردن سود نقدی آورده شده است:

• تعیین تعداد سهام معوق.
• تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود.
• با بررسی سودهای تقسیم سود قبلی، نسبت پرداخت را تخمین بزنید.
• برای دریافت DPS برآورد شده، نسبت سود تقسیمی را بر درآمد خالص هر سهم ضرب کنید.

سود سهام و DPS ابزار اندازه‌گیری قدرت شرکت هستند. ثبت سود سهام ثابت یا افزایش سود سهام اغلب نشانه‌ای از انتظارات مثبت برای رشد آینده شرکت دارد و می‌تواند سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کند و منجر به افزایش قیمت سهام یک شرکت شود.

توجه به این نکته ضروری است که شرکتی که به طور مداوم درصدی از سود خود را به عنوان سود سهام پرداخت کرده است، ممکن است در صورت رکود کسب‌وکارش، پرداخت سود سهام را کاهش دهد.

EPS یا سود هر سهم، جایگزین سود نقدی

یکی دیگر از معیارهای سرمایه‌گذاران برای ارزیابی قدرت یک شرکت و چشم اندازهای آینده آن سود هر سهم (EPS) یا همانEarnings Per Share است. EPS تخصیص سود هر سهم مشترک را در رابطه با کل سود شرکت اندازه‌گیری می‌کند.

نکته مهم این است که بخشی از EPS که بین سهامداران تقسیم می‌شود همان سود نقدی یا DPS است که به آن سود نقدی می‌گویند.

سرمایه‌گذاران همچنین به نسبت پرداخت سود نقدی یک شرکت (DPS) هم دقت می‌کنند، که نسبت سود سهام پرداخت شده به سهامداران نسبت به کل درآمد خالص ایجاد شده توسط شرکت است.

DPR یک شرکت لزوما نشانه‌ای از خوب یا بد بودن یک شرکت نیست. در عوض، DPS می‌تواند به سرمایه‌گذاران نشان دهد که آیا یک شرکت به احتمال زیاد بازدهی را در قالب درآمد (از طریق سودهای منظم و قابل ملاحظه) ارائه می‌دهد یا این کار را از طریق رشدی که امید است قیمت سهم بالاتری را در پی داشته باشد ارائه می‌دهد.

DPS در مقابل EPS

در حالی که هر دو سود هم DPS و EPS بازتاب سودآوری یک شرکت هستند، فقط DPS است که به سرمایه‌گذار این حس را می‌دهد که سرمایه‌گذاری چقدر درآمد از طریق پرداخت سود تقسیمی ارائه می‌دهد. در ادامه نگاهی به آنچه که هر یک از این دو سود ارائه می‌دهند، خواهیم انداخت.

سود نقدی سهام هر سهم برای سرمایه گذاران به چه معناست؟

محاسبه DPS برای سرمایه گذاران با درآمد (اغلب افراد بازنشسته) که می‌خواهند سرمایه‌گذاری آنها جریان ثابتی از بودجه را از طریق پرداخت سود تقسیمی فراهم کند، مفید است. شرکتی با DPS قابل اعتماد یا رو به رشد در طی چند سال سرمایه‌گذاری جذابی برای این نوع سرمایه‌گذاران است.

DPS پایین به طور خودکار نگرانی‌های مربوط به سرمایه‌گذاری را نشان نمی‌دهد. ممکن است به این معنا باشد که شرکت در عوض سود خود را در تحقیق و توسعه یا سایر زمینه‌هایی که باعث رشد می‌شود سرمایه‌گذاری می‌کند، نه این‌که پول را از طریق سود سهام به سرمایه‌گذاران بازگرداند. از نظر تئوری، این انتخاب سود بیشتری را به دنبال خواهد داشت چون منجر به افزایش قیمت سهام می‌شود.

سود نقدی سهام به کلیه افرادی که قبل از برگزاری مجمع عمومی سالیانه سهام شرکت را خریده باشند تعلق می‌گیرند بنابراین اگر سهامداری حتی از چند روز قبل از تشکیل مجمع یا چند رو زبعد از تخصیص سهام، سهام یک شرکت را بخرد، می‌تواند سود نقدی یا DPS را دریافت کند.

چگونه می‌توان از سود نقدی سهام شرکت‌های بورسی مطلع شد؟

شرکت‌های بورسی هر ساله پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه خود اطلاعات کلی را از سود نقدی شرکت در سایت کدال گزارش می‌کنند.

بنابراین اگر شخصی می‌خواهد از سود نقدی سهام شرکتی مطلع شود باید به سایت کدال مراجعه کند و نماد آن شرکت را جستجو کند تا اطلاعیه مربوط به خلاصه تصمیمات مجمع عمومی آن شرکت را که حاوی اطلاعاتی از جمله DPS و EPS است را بررسی کند.

نحوه و مهلت قانونی پرداخت سود نقدی سهام چیست؟

همه شرکت‌هایی که DPS آن‌ها مشخص شده و در مجمع تصمیم بر تقسیم آن گرفته شده است باید حداکثر طی 8 ماه از زمان برگزاری مجمع عمومی عادی خود سود نقدی را به حساب سهامداران واریز کنند. نکته مهم این است که زمان پرداخت سود نقدی هم در سایت کدال با عنوان زمان‌بندی پرداخت سود 12 ماهه قرار داده می‌شود.

نکته مهمی که سهامداران باید به آن دقت داشته باشند این است که با اعلام برگزاری مجمع عمومی سالیانه، نماد بورسی در سایت TSETMC به حالت متوقف در می‌آید و بنابراین در آن زمان امکان فروش و خرید آن سهام وجد ندارد اما بعد از برگزاری مجمع و مشخص شدن سود، سهامداران می‌توانند بدون نگرانی از عدم تخصیص سود نقدی سهام خود، سهام آن شرکت را بفروشند.

نحوه پرداخت سود نقدی سهام هم با توجه به تعداد سهام سرمایه‌گذار تعیین می‌شود. نحوه دریافت سود نقدی شرکت هم توسط خود شرکت مشخص می‌شود. گاهی شرکت مراجعه حضوری به بانک را برای دریافت سود مشخص می‌کند که دراین روش یک بانک از سمت شرکت مشخص می‌شود و سهامدار باید با در دست داشتن کد بورسی و کارت ملی خود به یکی از شعب آن بانک مراجعه کند. روش دیگری هم ارسال اطلاعات بانکی خود برای شرکت است که در این روش سهامدار باید کلیه اطلاعات بانکی خود را به شرکت مربوطه ارسال کند.

اما اکنون با فعال شدن سامانه سجام، معمولا سود نقدی از طریق سامانه سجام به حساب سهامداران واریز می‌شود.

پرداخت سود نقدی آیا بر قیمت سهام تاثیر دارد؟

بله! با تصویب پرداخت سود نقدی در مجمع یک نماد، نماد آن شرکت بعد از ممنوع شدن مجدد بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می‌شود و میزان سود تقسیمی که در مجمع تایید شده از قیمت سهم کسر می‌شود. به این ترتیب قیمت سهم در زمان بازگشایی با قیمت روز قبل از مجمع که منهای سود تقسیمی شده است خواهد بود. البته نکته مهم این است که قیمت می‌تواند دستخوش عرضه و تقاضا شود، یا بالاتر برود یا پایین‌تر.

نتیجه‌گیری

همانطور که گفته شد DPS یک شاخص مهم برای سرمایه‌گذاران است زیرا مبلغی که شرکت به عنوان سود سهام پرداخت می‌کند مستقیما به درآمد سهامداران تبدیل می‌شود. و به زبان ساده می‌توان گفت این ساده‌ترین عددی است که یک سرمایه‌گذار می تواند برای محاسبه سود سهام در مدت زمان طولانی استفاده کند.